به گزارش شهرآرانیوز؛ دوماهی میشود که پایش را توی یک کفش کرده که باید عمل کند و از شر این چند کیلو گوشت و چربی اضافه خلاص شود. بهنظرش اینکه بدون رنج، رژیم و ورزش، سی کیلوگرم طی چند ماه کم کنید، واقعا یک معجزه است؛ آنهم برای کسی که تا حالا دستکم یازدهدوازدهباری تجربه تلخ رژیمهای گوناگون را از سر گذرانده و هربار چند کیلو هم اضافه کرده است.
در حال صحبت دراینباره هستم تا متقاعدش کنم که بیخیال شود. درهمینبین یکی دیگر از همکاران، وارد بحثمان میشود؛ همکاری که مادرشوهر شصتسالهاش چندماه پیش یکی از این عملها را انجام داده و حالا با مشکلات زیادی روبهرو شده است. اتفاقی که به اعتقاد دکتر وحید جمعهزاده، فوقتخصص جراحی چاقی و لاپاراسکوپی پیشرفته و فوقتخصص تروما، بهعلت انتخاب روش نادرست عمل، افتاده است.
عملهایی که اینروزها بسیار شایع شدهاند و خیلیها بدون داشتن اطلاعات درست دراینباره و فقط براساس تبلیغات موجود در فضای مجازی بهسمت آنها میروند و خودشان را به تیغ جراحی میسپارند؛ موضوعی که برای ما هم بهانهای شد تا به سراغ دکتر جمعهزاده برویم و قدری دراینباره با او صحبت کنیم. در ادامه میتوانید چکیدهای از مشروح این گفتوگو را بخوانید و اگر احتمالا قصد انجام یکی از این جراحیهای چاقی را دارید، با دید بازتری تصمیمگیری کنید.
پیش از اینکه به سراغ جراحیهای چاقی برویم، بد نیست کمی درباره بیماری چاقی صحبت کنیم. میگوییم بیماری، چون چاقی فقط مقداری گوشت و چربی اضافه نیست که زیبایی و تناسبانداممان را نشانه رفته باشد، بلکه منشأ بروز بیماریهای زیادی است که ازحد تصور خارج است. برای نمونه میتوان به این مشکلات اشاره کرد:
یکی از علتهایی که سبب میشود تا برخی بیماران به جراحیهای چاقی پاسخ مثبت ندهند، انتخاب روش نامناسب عمل براساس ویژگیها و شرایطشان است. برای نمونه کسی که باید عمل بایپس معده انجام دهد، به هردلیلی عمل اسلیو معده انجام میدهد یا برعکس.
در عمل بایپس، معده کوچک و بخشی از روده کنار گذاشته میشود؛ یعنی مسیر ورود غذا به روده تغییر میکند. این عمل به دو صورت انجام میشود.
بایپس امگا = مخصوص افرادی است که فقط ریزهخوار و شیرینیخوار هستند.
بایپس کلاسیک = مخصوص افرادی است که ریزهخوار و شیرینیخوار هستند و رفلاکس معده هم دارند.
در عمل اسلیو بخش زیادی از حجم معده و قسمتی از آن که مسئول ترشح هورمون گرلین (هورمون گرسنگی و ایجاد اشتها) است، برداشته و اشتها بههمان اندازه کم میشود.
این عمل مخصوص افرادی است که حجیمخوار هستند؛ یعنی در یک وعده غذایی، حجم زیادی غذا میخورند.
شاید ندانید چاقی افزون بر اینکه یک معضل سلامتی برای فرد محسوب میشود، هزینههای زیادی را هم به جامعه و نظام سلامت وارد میکند؛ ازاینرو در بیشتر کشورها مانند ایران، چاقی مفرط، یک بیماری محسوب میشود و عملهای آن زیر پوشش بیمه قرار میگیرد و بهجز مراکز خصوصی، مراکز درمانی دولتی هم حمایت کاملی از این بیماران دارند؛ مانند بیمارستان قائم (عج) مشهد که اینروزها گزینه مناسبی برای متقاضیان ایننوع عملهاست.
جراحی چاقی یک عمل زیبایی نیست؛ ازاینرو هرکسی با این تصور که چاق است، نمیتواند این عمل را انجام دهد. براساس مجوزهای علمی و قانونی، فقط دو گروه از افراد اجازه انجام ایننوع عملها را دارند:
اگر پزشک فردی خارج از گروه هدف را حتی با رضایت خود بیمار، عمل کند، مرتکب قصور پزشکی شده است.
شاخص توده بدنی یا BMI از تقسیم وزن بر حسب کیلوگرم به قد به توان ۲ برحسب متر به دست میآید.
پیکرتراشی یک عمل زیبایی است، نه درمانی. همچنین مخصوص بیمارانی با چاقی موضعی در ناحیه شکم و پهلوست یا کسانی که پوست اضافه دارند؛ مانند خانمهایی که تجربه بارداری داشتهاند. باوجوداین، افرادی که شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۲ داشته باشند، حتی باوجود چاقی موضعی، گزینه مناسبی برای عمل پیکرتراشی نیستند.
افرادی که از چاقی مفرط رنج میبرند، نباید زیر تیغ هر جراحی بروند. براساس مقررات سازمان نظامپزشکی فقط فوقتخصصان جراحی چاقی اجازه عمل این افراد را دارند. بنابراین، لازم است که بیماران پس از انتخاب پزشک مدنظر خود، حتما تأییدیه تخصص پزشک برای عمل را از سایت نظام پزشکی دریافت کنند.
پزشک برای اطمینان از عمل بیمار، دستور آزمایشهایی را میدهد که حکم پیششرط برای عمل چاقی را دارند:
با انجام این آزمایشها گاهی مشخص میشود که چاقی علت دیگری بهجز پرخوری و امثال آن دارد؛ مانند پُرکاری غدد فوق کلیوی که با درمان آن، چاقی هم بهمرورزمان برطرف خواهد شد.
انتخاب یک روش نادرست برای درمان چاقی، هم درمان را با شکست روبهرو میکند و هم عوارض جبرانناپذیر برای بیمار برجای میگذارد. برای نمونه:
داشتن یک رژیمغذایی مناسب و برنامه ورزشی منظم بر انجام عمل جراحی ارجحیت دارد و فقط کسانی باید برای عمل چاقی اقدام کنند که تجربههای ناموفقی از گرفتن رژیم دارند و از وضعیت کنونی خود خسته شدهاند.
برای انجام عمل جراحی چاقی هیچ محدودیت سنی وجود ندارد؛ ولی فرد باید به درکی از چاقی و معضلات آن رسیده باشد تا بتواند در روند درمان همراهی کند. همچنین فرد نباید در بستر افتاده باشد؛ چون بیتحرکی ممکن است سبب آمبولی و مرگ بیمار شود.
***
۵%
۵ درصد ایرانیها از چاقی مفرط رنج میبرند و شاخص توده بدنی بیشتر از ۳۰ دارند.
۸۰%
۸۰ درصد اضافهوزن فرد با عمل جراحی چاقی تا یکسالونیم بعد از بین میرود. باقیمانده را هم باید با اصلاح سبک زندگی کم کند.